Dat gamen niet alleen een mannending is, wisten wij natuurlijk al lang. Maar wist je ook dat vrouwen in veel westerse landen de mannen zelfs inhalen? Neem landen als Frankrijk, Spanje of het Verenigd Koninkrijk als voorbeeld, waar inmiddels meer vrouwen dan mannen games spelen.
In deze bovengenoemde landen lag het percentage vrouwelijke gamers vorig jaar hoger dan het aantal mannelijke gamers. Hoe zit dat eigenlijk in Nederland? Uit cijfers van 2012 blijkt dat bijna de helft, namelijk 46 procent van alle gamers in ons land, vrouwelijk is. Deze steeds gelijker wordende percentages zijn niet slechts toebedeeld aan een paar specifieke landen, maar we zien deze verdeling eigenlijk overal in de westerse wereld terug. Wanneer je kijkt naar Europa in het algemeen, dan is 45 procent van de gamers vrouwelijk.
Toch bestaat het welbekende beeld van de stereotypische mannelijke gamer nog steeds. Het liefst ook nog bebaard, bebrild en dik, met een zak Doritos aan de ene kant en een blik Mountain Dew aan de andere kant, als je er nog wat extra stereotypes tegenaan wil gooien. Maar dat beeld klopt niet. Waarom wordt het spelen van videogames dan over het algemeen toch nog steeds gezien als een mannending?
Een mogelijke verklaring voor dit vertekende beeld is het feit dat vrouwen vroeger wél sterk in de minderheid waren. Socioloog Sidney J. Kaplan concludeerde in 1982 bijvoorbeeld dat slechts 20 procent van de spelers van arcade games vrouwelijk was, en dat was een jaar nadat de game Ms. Pac-Man werd uitgebracht om meer vrouwen aan te trekken. In 1988 wees een onderzoek van Nintendo uit dat 27 procent van de NES-spelers in de Verenigde Staten vrouwelijk was. Destijds was de verdeling tussen mannelijke en vrouwelijke gamers dus veel groter dan nu, waardoor dit scheve beeld mogelijk is blijven hangen.
Meer en meer vrouwelijke gamers
Vanaf de tijd van de eerste mainstream videogames in het begin van de jaren ’80 tot aan nu, is de markt voor games enorm veranderd. Steeds meer vrouwen begonnen interesse te tonen in games en steeds meer ontwikkelaars speelden hier op in, wat er natuurlijk weer voor zorgde dat meer vrouwen tot games aangetrokken werden. Een van de vroegste voorbeelden van een gamepersonage dat werd ingezet om meer vrouwen tot games aan te trekken, is de hierboven kort genoemde Ms. Pac-Man uit 1981. Het doel was om via een vrouwelijk hoofdpersonage een breder publiek aan te spreken, aangezien er destijds maar zeer weinig vrouwen in de arcadehallen te vinden waren.
Deze ontwikkeling heeft zich over de jaren heen voortgezet, waarbij er steeds meer games verschenen die ook voor vrouwen interessant waren. Een game als De Sims, die uitkwam in 2000, is hier een mooi voorbeeld van. Deze game groeide in slechts twee jaar na release uit tot de bestverkopende PC game in de geschiedenis destijds, een ontwikkeling waarin vrouwen een grote rol speelden: bijna 60 procent van de spelers was vrouwelijk.
Zeker in het afgelopen decennium zien we meer en meer games met sterke vrouwelijke rolmodellen in de hoofdrollen, of games waarin je je eigen personage naar wens vorm kan geven. Denk hierbij aan de zogeheten Pick Your Gender games, zoals Skyrim, Mass Effect, Overwatch of de hierboven besproken hit De Sims. Al deze titels geven je ten minste de optie om het geslacht van je personage te kiezen, maar vaak kan je ook het uiterlijk en de persoonlijkheid van je karakter naar hartenlust aanpassen. De keuze om als man of als vrouw te spelen of een karakter naar wens aan te passen, is te vinden in een groot deel van de games die tegenwoordig verschijnen. Op deze manier kunnen meer spelers zich identificeren met het personage op het scherm en worden de games een stuk toegankelijker gemaakt voor verschillende spelers.
Maar vrouwen zijn geen ‘echte’ gamers…
Hoewel de cijfers er niet om liegen, worden ze niet zomaar door iedereen geaccepteerd. Een uitspraak die iedere vrouwelijke gamer hoogstwaarschijnlijk wel eens heeft gehoord en die ook gebruikt wordt als ‘argument’ tegen deze groeiende aantallen vrouwelijke gamers, is dat er in deze cijfers geen onderscheid wordt gemaakt tussen ‘echte’ gamers en ‘casual’ gamers. Aangezien vrouwen (volgens veel zogenaamde ‘echte’ gamers) alleen maar casual games spelen, zijn ze daarom geen ‘echte’ gamers. GamerGIRL heeft hier al eerder een opiniestuk over gepubliceerd, getiteld ‘Echte games bestaan niet’.
Onzin, natuurlijk: een game is een game, of het nu gaat om een casual indiegame of een AAA-titel met knallende actie. En vrouwen kunnen net zo goed van een hoge dosis actie genieten als mannen. Maar er miste een grootschalig onderzoek waaruit duidelijk werd van welke games vrouwen nu wel echt houden. Onderzoeksbureau Quantic Foundry kwam daarom dit jaar met cijfers over de verdeling van vrouwelijke gamers per genre. Bijna 300.000 mannelijke en vrouwelijke gamers hebben hiervoor een enquête ingevuld, waardoor we een blik krijgen op de verdeling in genres tussen de verschillende geslachten.
Uit dit interessante onderzoek blijkt dat vrouwen voornamelijk aanwezig zijn in simulatorgames, puzzelgames en games waarin verkenning belangrijk is. Ook RPGs doen het goed, wat niet echt als een verrassing komt aangezien het al langer bekend is dat vrouwen dit genre graag spelen. Tactische shooters, racegames en sportgames scoren het laagst volgens dit onderzoek.
Hoe je het ook wendt of keert; je kan er eigenlijk niet meer omheen. Vrouwelijke gamers zijn wel degelijk aanwezig en in veel westerse landen zijn ze zelfs in de meerderheid. Ze spelen niet alleen casual games en ze zijn net zo goed ‘echte’ gamers. Dat beeld van de stereotypische mannelijke gamer mag wel eens doorbroken worden, want gamers zijn al jarenlang net zo goed vrouwelijk als mannelijk. Maar deze ontwikkeling is helaas nog niet doorgedrongen tot een groot deel van de gamers, laat staan de game-industrie zelf. Houd GamerGIRL in de gaten, want deze week volgen verschillende artikelen over de positie van vrouwen in deze industrie.
